همه چیز درباره منشا ارز!

 

به قلم محبوبه کرمی

مقدمه

یکی از مراحل واردات کالا، تعیین منشا ارز می باشد. بر این اساس کلیه وارد کنندگان در هنگام انجام تشریفات ترخیص  کالا از گمرک ، نسبت به اعلام محل ارز تأمین شده برای ورود کالا اقدام خواهند نمود.

تعیین منشا ارز در راستای ایجاد  امکان نظارت بر ورود و خروج ارز توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران ایجاد شده است.

در این مقاله در ابتدا روش های تامین ارز (براساس اولویت کالایی) در سامانه جامع تجارت بیان گردیده است.  سپس نحوه تعیین منشا ارز، دریافت کد ساتا و اهمیت آن  در واردات کالا  شرح داده شده است.

۱-روش های تامین ارز در سامانه جامع:

هنگام ثبت سفارش کالا در سامانه جامع تجارت در قسمت “نحوه تامین ارز” ،  محل تخصیص ارز  توسط وارد کننده ، براساس اولویت کالا ،  انتخاب می گردد.

 

روش های تامین ارز در سامانه جامع

عملیات ارزی در در سه دسته بانکی، غیر بانکی و بدون انتقال ارز تقسیم می گردند. در ادامه با توجه به اهمیت بیشتر عملیات ارزی بانکی نسبت به دو نوع دیگر، به توضیح آن می پردازیم.

۲-تأمین ارز در عملیات ارزی-بانکی:

تامین ارز بانکی در حال حاضر به ۴ روش زیر  انجام می شود:

تأمین ارز در عملیات ارزی-بانکی

۲-۱)خرید ارز از سیستم بانکی:

ارز رسمی: ارز رسمی  همان ارز ۴۲۰۰۰ ریالی است که به کالاهای اساسی و ضروری  ( کالای اولویت ۱) تعلق می پذیرد. این ارز  از محل درآمدهای ناشی از فروش نفت تامین می گردد.

 ارز نیمایی:در حال حاضر ارز نیمایی به  کالاهای اولویت  ۲  ( ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۴، ۲۵ و ۲۶ )تعلق می گیرد.

برای تامین ارز به نرخ بانکی نیما، پس از تایید فیش ثبت سفارش/ثبت خدمت از سوی بانک مرکزی، وارد کننده با مراجعه به سیستم نیما،  از طریق صرافی ها و یا بانک عامل خود اقدام به خرید ارز می نماید. لازم به ذکر است منابع فروش برای این اینگونه ارزها، ارز های حاصل از صادرات پتروشیمی هاست.

۲-۲) از محل حساب ارزی وارد کننده

به‌زودی برخی از کالاهای وارداتی از دریافت ارز نیمایی کنار گذاشته می‌شوند. اگرچه جزئیات این کالاها اعلام نشده، اما برای واردات این گروه‌های کالایی مسیر جدیدی در نظر گرفته شده است؛ ارز از محل حساب ارزی وارد کننده یا ارز اشخاص.

هر فردی که اعلام عدم نیاز به ارز داخل کشور داشته باشد می تواند تأمین واردات خود را از این روش انتخاب کند. در این روش بازرگان می تواند از محل حساب های ارزی خارج از کشور خود و یا از طریق صرافی هایی که دارای شرکت خارجی هستند، تراکنش های مالی خود را انجام دهد.

استفاده از ارز اشخاص برای یک دوره محدود شده بود؛ اما مجددا این مسیر برای تامین ارز واردات به‌کار گرفته شده است.

تابناک

به گزارش تابناک

به نقل از گمرک ایران، معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران در واکنش به بیانیه اخیر بانک مرکزی مبنی بر اینکه رویه واردات کالا از محل ارز متقاضی (سپرده ارزی متقاضی) از ابتدای سال ۹۷ وجود داشته و تغییر جدیدی در این فرآیند رخ نداده است، گفت: بر اساس بررسیهای صورت پذیرفته گزینه از محل حساب ارزی وارد کننده یا ارز اشخاص” اخیراً در سامانه جامع تجارت عملیاتی شده و تفاوت اصلی آن – اگرچه قبلاً تحت عنوان دیگری موجود بوده – این است که در حال حاضر با توجه به تصمیمات اتخاذ شده از سوی ستاد هماهنگی اقتصادی دولت، به گمرک این اختیار داده شده است تا نسبت به ترخیص این کالاها، با توجه به درخواست صاحب کالا، بدون کد رهگیری بانک اقدام کند تا هیچ ایستایی در انجام تشریفات گمرکی یا ترخیص کالاها از گمرک حادث نگردد  (۱).

البته در خصوص استفاده از این روش پرداخت، اعلام قیمت تسعیر ارز در دفاتر مالی الزام هست و بانک مرکزی نیاز به رصد گردش ریالی آن دارد.

۲-۳) از محل صادرات خود

در این روش شخص صادرکننده می تواند با توجه به لزوم بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصاد کشور، از بخش کوتاژ صادراتی و به میزان ارزش کالای صادر شده، برای واردات خود استفاده کند.

در حال حاضر این امکان صرفا برای تولیدکنندگان قابل استفاده هست و در صورت انتخاب این گزینه صرفا برای کوتاژهای سال ۱۳۹۹ که مهلت ۴ ماهه آنها تمام نشده باشد، قابل استفاده است.

به زودی هم استفاده از کوتاژ صادراتی دیگران برای واردات برای همه واردکنندگان میسر خواهد شد.

۲-۴) تهاتر

تهاتر ارزی به این معناست که ارز صادرکننده مستقیما به چرخه برنمی‌گردد؛ بلکه در برابر ارز او، کالای مورد نیاز کشور وارد می‌شود که این کار یا توسط خود صادرکننده انجام می‌شود یا او ارز خود را به واردکننده واگذار می‌کند (۲).

هنوز مکانیزم اجرایی تأمین ارز در این روش اعلام نشده است اما پیش بینی می گردد بازرگان می تواند با استفاده از کوتاژ صادراتی بازرگانان دیگر به دلیل الزام پروسه بازگشت ارز حاصل از صادرات، با توافق طرفین روی نرخ ارزش کالای صادراتی اظهار و خروج شده، استفاده کند.

به گزارش «شرق» بخش اعظمی از ماجرای رسوب کالا در بنادر به ارز گره خورده است. مشکلات ارزی ترخیص کالا، الزام واردکنندگان به پرداخت مابه‌التفاوت ارزی برای ترخیص کالاها و نوسانات نرخ ارز ازجمله دلایل اصلی رسوب سرسام‌آور کالا در بنادر به شمار می‌روند که به گفته کارشناسان و فعالان اقتصادی، تهاتر ارزی می‌تواند یکی از راهکارهای اصلی برای مقابله با آثار شوم رسوب کالا بر اقتصاد کشور و افزایش قیمت‌ تمام‌شده کالاها باشد. به‌این‌ترتیب می‌توان گفت با افزایش حجم تهاتر، به دلیل تسهیل و تسریع روند انتقال وجوه کالاها، فرایند تجارت سرعت گرفته و شاهد کاهش زمان توقف کالا در گمرکات و بنادر خواهیم بود (۳).

۳-فرایند تعیین منشا ارز و نحوه دریافت کد رهگیری ( ساتا)در سامانه جامع:

همانطور که پیشتر هم گفته شد، کلیه وارد کنندگان در هنگام انجام تشریفات ترخیص  کالا از گمرک ، نسبت به اعلام محل ارز تأمین شده برای ورود کالا اقدام خواهند نمود.

چنانچه اظهار  منشأ ارز  مورد تائید بانک مرکزی باشد با ارسال کد رهگیری یا کد ساتا ، مجوز اظهار گمرکی را در سامانه جامع تجارت نشان داده می وشود.

در فرایند تعیین منشا ارز، در ابتدا ، اسناد حمل واردات از محل ثبت سفارش مربوطه جهت ظهرنویسی به بانک عامل ارائه  می گردند. کارشناس بانک پس از بررسی اسناد و مطابقت ان با رسید حواله ها  یا کوتاژهای ارائه شده ( با توجه به نوع تامین ارز)، اقدام به بارگذاری و تایید اسناد در پرتال ارزی می نماید.

در این مرحله وارد کننده  می تواند با انتخاب گزینه ” ایجاد متشا ارز” وارد فرم منشا ارز شده و پس از انتخاب شماره سند حمل، به تکمیل فیلدهای مورد نیاز شامل وزن خالص، وزن ناخالص، مقدار و تعداد بسته بپردازد.

نکته مهم در منشا ارز این است که فیلدهای تکمیل شده نباید بیشتر از سقف مقادیر نظیر آنها در  ثبت سفارش باشد، در غیر این صورت سامانه از ادامه انجام فرآیند  جلوگیری خواهد کرد.

پس از ورود اطلاعات توسط وارد کننده و تایید اطلاعات توسط بانک عامل، کد ۱۴ رقمی ساتا به ثبت سفارش مربوطه اختصاص می یابد و کالا آماده اظهار گمرکی است.این کد در فرایند اظهار گمرکی در سامانه EPL از وارد کننده درخواست می گردد.

در حقیقت در فرایند منشا ارز، بانک عامل بررسی و تایید می کند که  واردات از محل تامین ارز ثبت سفارش انجام  شده است یا نه و همچنین مقدار کالای وارد شده به میزان ارز تخصیص داده شده از این محل باشد.

منابع:

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

فهرست